Περί Κυπριακού

Από Γενεύη εις Γενεύη

Από Γενεύη σε Γενεύη και από ελβετική πόλη σε ελβετική πόλη. Εκεί γράφεται η ιστορία του Κυπριακού. Εκεί προλειαίνεται το έδαφος, εκεί συνομολογούνται ή καταρρέουν συμφωνίες. Η Γενεύη είναι η πόλη που έχει συνδέσει το όνομά της με την εξέλιξη του Κυπριακού, όμοια με τη Νέα Υόρκη. Στην Ελβετία, γενικότερα, (Γενεύη, Ζυρίχη, Λουκέρνη κλπ) έχουν καταγραφεί πολύ σημαντικοί σταθμοί, από τη γένεση της Κυπριακής Δημοκρατίας (συμφωνίες Ζυρίχης) μέχρι και την παραλίγον διάλυσή της (Μπούργκενστοκ-Σχέδιο Ανάν).
Η Ιστορία διδάσκει ότι στα μέσα Ιουλίου του 1964 συνήλθε στη Γενεύη, τύποις, τριμερής συνδιάσκεψη (ΟΗΕ, Ελλάδα, Τουρκία) για την επίλυση του Κυπριακού, χωρίς τη συμμετοχή των άμεσα ενδιαφερομένων. Τον ΟΗΕ εκπροσωπούσε ο Φινλανδός Τουομιόγια, την Ελλάδα ο πρέσβης Δ. Νικολαρεΐζης και την Τουρκία ο Ν. Ερίμ. Φυσικά, από τις συνομιλίες δε θα μπορούσαν να απουσιάσουν οι Αγγλοαμερικανοί. Οι Αμερικανοί προσφέροντας «υποστηρικτικές» υπηρεσίες προς τα ΗΕ συμμετείχαν με τον Ντ. Άτσεσον (Υπ.Εξ. στην κυβέρνηση Τρούμαν που τύγχανε της εμπιστοσύνης του Προέδρου Τζόνσον), ο οποίος στην πορεία ανέλαβε κύριος μεσολαβητής μεταξύ των δύο πλευρών, και σαν απόρροια της εμπλοκής του ακολούθησαν τα δύο σχέδια επίλυσης του προβλήματος που φέρουν το όνομά του. Ρόλο παρατηρητή είχε η Βρεττανία δια του Χουντ.
Αυτές οι διαπραγματεύσεις πέρασαν δια πυρός και σιδήρου. Πέραν του ότι μεσούσης της διαδικασίας έλαβαν χώρα οι εχθροπραξίες στην περιοχή Μανσούρας, το πρώτο σχέδιο θεωρήθηκε υπερβολικό από ελληνικής πλευράς καθώς προνοούσε παραχώρηση στρατιωτικής βάσης στην Τουρκία (στην Καρπασία - η γραμμή από Ακανθού μέχρι Μπογάζι) και δύο με τρεις περιοχές διοικούμενες από τους Τ/κ. Στη βιβλιογραφία καταγράφεται ότι έγινε νύξη στην ελληνική πλευρά όπως στα αντίδωρα προς την Τουρκία περιλαμβανόταν και η παραχώρηση του Καστελόριζου. Το πρώτο σχέδιο απορρίφθηκε από τον Γ. Παπανδρέου ενώ, σύμφωνα με μέρος της βιβλιογραφίας, συζητούσε την παραχώρηση του νησιού ‘χάριν της ασφάλειας της Τουρκίας’. Τότε, ίσως, να μην υπολογιζόταν η στρατηγική σημασία του Καστελόριζου καθώς το «Δίκαιο της Θάλασσας» τράπηκε σε σύμβαση του ΟΗΕ το 1982. Το δεύτερο σχέδιο ήταν βελτιωμένη έκδοση του πρώτου, για την ελληνική πλευρά, καθώς η εσαεί παραχώρηση της βάσης μετατρεπόταν σε πενηντάχρονη ενοικίαση και η αυτονομία των τ/κ περιοχών περιοριζόταν από τις αρμοδιότητες του Έλληνα διοικητή.
Χαρακτηριστικό, επίσης, στοιχείο εκείνης της περιόδου ήταν οι ατάκες, τα αποφθέγματα και οι ρήσεις που έμειναν στην Ιστορία. Αφού ο Άτσεσον επανήλθε με το δεύτερο σχέδιο του, ο Παπανδρέου έκανε, καταρχήν, δεκτή την πρόταση αλλά μετά από την εκδήλωση της απαρέσκειας Μακαρίου την απέρριψε, πράγμα που έκανε στη συνέχεια και η τουρκική πλευρά. Μάλιστα, ο «Γέρος της Δημοκρατίας» φέρεται να είπε ότι «όταν σου χαρίζουν μια πολυκατοικία γιατί να μην παραχωρήσεις ένα διαμέρισμα επ’ ενοικίω» (η φράση αυτή κυκλοφορεί σε διάφορες εκδοχές καθώς γίνεται λόγος και για το ρετιρέ της πολυκατοικίας) ή όταν ήθελε να καυτηριάσει τη στάση Μακαρίου είπε «άλλα συμφωνούμε κι άλλα πράττετε». Ο δε Μακάριος μίλησε για τους «αυτόκλητους μεσολαβητές», εννοώντας τον Άτσεσον, ή ότι «το σχέδιο είχε ως τίτλο την Ένωση και ως περιεχόμενο τη διχοτόμηση».

Η ανάγνωση των δεδομένων της τότε εποχής οδηγεί στα εξής συμπεράσματα:
1. Η ελληνική πλευρά μιλούσε και διαπραγματευόταν από θέση ισχύος, καθότι η ελληνική μεραρχία είχε ήδη αναπτυχθεί και εδραιωθεί στην Κύπρο. Παρά τους βομβαρδισμούς στην Τυλληρία, ενδεχόμενη εισβολή της Τουρκίας ήταν καταδικασμένη με τα δεδομένα της εποχής.
2. Από την άλλη, Αθήνα και Λευκωσία συζητούσαν- παρά τις συχνές τους διαφωνίες- σε αντίθεση με τη σημερινή αποστασιοποίηση της Αθήνας.

Γενεύη 1999
Από τη Γενεύη, επίσης, ξεκίνησαν οι εκ του σύνεγγυς συνομιλίες το 1999, που συνεχίστηκαν το 2000, μεταξύ Κληρίδη – Ντενκτάς οι οποίες είχαν ως απότοκο την «παρθενογένεση» των Παρισίων το 2002 και κατόπιν το Σχέδιο Ανάν. Αξίζει να σημειωθεί ότι αρχικά ο Πρόεδρος Κληρίδης δήλωνε ότι οι συνομιλίες «στόχο είχαν την τροποποίηση του ισχύοντος Συντάγματος της Κυπριακής Δημοκρατίας και όχι τη δημιουργία νέου κράτους» και σε ό,τι αφορούσε το «περιουσιακό» δεν δεχόταν στο κεφάλαιο να παρεισφρήσει η ανταλλαγή των περιουσιών. Η αντιπαραβολή γίνεται προκειμένου να δειχθεί πώς ξεκίνησε ο Γλ. Κληρίδης το 1999 και πώς κατέληξε το 2004 με την υποστήριξη του Σχ. Ανάν.
Γενεύη 2011

Μια δεκαετία μετά, τα δεδομένα είναι διαφορετικά. Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας πάει στη Γενεύη έχοντας κατα νουν τον κυπριακής ιδιοκτησίας διάλογο, έχοντας αποδεκτεί τους πρώτους 50000 εποίκους που η άλλη πλευρά θα «βαφτίσει» Τ/κ, την εκ περιτροπής προεδρία και τις εκπτώσεις στο «περιουσιακό». Από τα σχέδια Άτσεσον του ’64 φτάσαμε στα σχέδια Ανάν, από την ωραιοποιημένη Ένωση οδηγηθήκαμε στη Διζωνική Δικοινοτική Ομοσπονδία. Συνεννόηση με την Ελλάδα δεν υπάρχει, ο παράγοντας ΕΕ δεν αξιοποιείται κατάλληλα και στρατηγικές συμμαχίες, ισχύουσες ή εν δυνάμει, παραγκωνίζονται, ενώ η ε/κ πλευρά κατέρχεται στις διαπραγματεύσεις με την ελπίδα ότι «έφτασε η ώρα η Αϊσέ να πάει σπίτι της». Η δική μας πλευρά πρέπει επιτέλους να συνυπολογίσει τι είχε, τι έχασε και πού βρίσκεται. Αν γίνει αυτή η αποτίμηση μπορεί να μπει φραγμός στον ξεπεσμό!
Κυριάκος Σ. Κολοβός

Δημοσιεύτηκε στη διεύθυνση http://www.efylakas.com/archives/8499


Το ρίσκο της προσφυγής εναντίον της Δημοκρατίας


Η 20η Ιουνίου έχει καθιερωθεί παγκόσμια ως μέρα των όπου γης προσφύγων. Με αυτή την ευκαιρία έγιναν διάφορες συγκεντρώσεις διαμαρτυρίας, έναντι της πολιτικής των κυπριακών κυβερνήσεων, που δεν μερίμνησαν στο βαθμό που έπρεπε για τη μερική αποκατάσταση και εξισορρόπηση των συνεπειών της εισβολής.

Μια εξ αυτών πραγματοποιήθηκε από την επιτροπή της «Παγκύπριας Κίνησης Διεκδίκησης Δικαιωμάτων Προσφύγων και Παθόντων» Οι παρευρισκόμενοι έτυχαν ενημέρωσης από νομικό, για τα πιθανά δικαιώματα που παρέχει η νομική οδός ώστε οι πρόσφυγες να μπορέσουν να διεκδικήσουν την απώλεια χρήσης των κατεχόμενων περιουσιών.

Η ειδοποιός διαφορά της νέας νομικής μάχης, την οποία ευελπιστούν οι εμπνευστές της εκδήλωσης να πετύχουν, εν σχέσει με τις προηγούμενες μάχες, είναι ότι οι αγωγές θα στρέφονται εναντίον του κράτους. Δηλαδή θα ενάγουν την Κυπριακή Δημοκρατία στο Δικαστήριο για άνιση κατανομή των βαρών λόγω της συνεχιζόμενης κατοχής.

Παρά το ότι, εξαρχής, οι διοργανωτές προσπάθησαν να πείσουν για τη μη πολιτική χροιά που πρέπει να έχει το θέμα και ότι αυτό γίνεται μακριά από κομματικές σκοπιμότητες, εντούτοις, η αναφορά του νομικού τους συμβούλου περί προσωπικής διαφωνίας του ιδίου με το 76 % του λαού, διαφωνία με όσους υποστηρίζουν τη σε βάθος χρόνου λύση κατά την έκφρασή τους, φωτογραφίζοντας το κυβερνητικό στρατόπεδο, και η παρουσία του βουλευτή του Δη.Συ Γιώργου Γεωργίου που μίλησε, κιόλας, στο βήμα, μάλλον, το αντίθετο υπεδείκνυαν.

Το πάθος ορισμένων για καταδίκη της Δημοκρατίας δε θα επουλώσει τις πληγές των προσφύγων. Αυτό πρέπει να γίνει κατανοητό. Όσοι θέλουν να διεκδικήσουν τις περιουσίες τους μπορούν να καταθέσουν αγωγή στο ΕΔΑΔ. Η εμπλοκή με εκτιμητές και νομικούς σε μια άγνωστη διαδικασία χωρίς προηγούμενο, πιθανόν, να οδηγήσει σε ατραπούς με άγνωστη οικονομική επιβάρυνση. Ενώ, η διαδικασία της προσφυγής στο ΕΔΑΔ κινείται σε γνωστό πεδίο, για αρκετούς νομικούς, και ακολουθεί την πεπατημένη.

Το ζήτημα μπορεί να τίθεται σε νομική βάση. Είναι, όμως, κατεξοχήν πολιτικό. Διότι, αντί η ατομική προσφυγή να γίνεται εναντίον του κράτους που είναι σφετεριστής και καταπατητής γίνεται εναντίον του κράτους που είναι θύμα. Είναι ακόμα μια επιβεβαίωση των ισχυρισμών κάποιων κύκλων του εξωτερικού ότι η ευθύνη για τη μη λύση του προβλήματος βαραίνει την ε/κ πλευρά. Η παραδοχή από την επιτροπή ότι πρέπει οι πρόσφυγες να διεκδικήσουν τώρα που είναι προεκλογική περίοδος, μπορεί να ακούγεται σα μικροσυνδικαλιστικό τερτίπι, σε αυτή, όμως, την περίπτωση είναι επικίνδυνη με απρόβλεπτες συνέπειες.

Κυριάκος Σ. Κολοβός

Δημοσιεύτηκε επίσης στις διευθύνσεις:  http://www.simerini.com.cy/nqcontent.cfm?a_id=303726

http://www.typos.com.cy/nqcontent.cfm?a_id=72071


Η διχοτόμηση δεν είναι λύση


Γράφει ο Στέφανος Μάνος σε άρθρο του στην κυριακάτικη έκδοση της Καθημερινής: «Αν ήμουν Κύπριος θα ζητούσα για άλλη μια φορά από την κυπριακή πολιτική ηγεσία να με ρωτήσει, με ένα νέο τίμιο δημοψήφισμα, αν είμαι υπέρ της επανένωσης ή αν προτιμώ τη διχοτόμηση σε δύο ανεξάρτητα κράτη εκ των οποίων το δικό μου ανήκει ήδη στην Ε.Ε.».

Θα μπορούσε κανείς να πει ότι ο συλλογισμό οδηγεί σε άτοπο εξ υποθέσεως διότι ο κ. Μάνος δεν είναι Κύπριος. Άρα, εκ των πραγμάτων, αυτοαποκλείεται από έναν προβληματισμό, όσον αφορά στο Κυπριακό, που το Εθνικό Κέντρο, στις πλείστες των περιπτώσεων, αποφεύγει όπως ο διάβολος το λιβάνι. Αναμφίβολα, η θέση Μάνου αναπτύσσεται διανθισμένη από τη γνωστή επιχειρηματολογία του με στόχο να πείσει τους αναγνώστες πως η ιδεατή, υπό τις περιστάσεις, λύση του Κυπριακού θα ήταν η διχοτόμηση.

Άποψη που φαντάζει ως η ονειρική λύση για αρκετούς, τόσο εν Κύπρω όσο και εν Ελλάδι, με αλλότρια κίνητρα προερχόμενα εκ των οθνείων εκείνων κέντρων που προσπάθησαν να επιβάλουν τη λύση το 2004 μέσω επιδιαιτησίας. Είναι τοις πάσι γνωστό ότι ο κ. Μάνος είναι θιασώτης του νεοφιλελεύθερου μοντέλου και της αμερικανικής, εν γένει, πολιτικής. Προφανώς, η θέση του σε ό,τι αφορά στο Κυπριακό είναι πιο προωθημένη και από αυτή των Ατλαντιστών, οι οποίοι ψάχνουν τη φόρμουλα που κατ’ όνομα θα φέρει την ταμπέλα της διζωνικής – δικοινοτική ομοσπονδίας αλλά κατ΄ουσία θα δένει πισθάγκωνα το νέο μόρφωμα, όμηρο των ορέξεων του αγγλοαμερικανικού επεκτατισμού δια του μακριού τους τουρκικού βραχίονα.

Η «καθαρή λύση» για τον κ. Μάνο είναι ο εσαεί δαχωρισμός και η δημιουργία δύο ανεξάρτητων κρατών. Δηλαδή, ο προ πεντακονταετίας αγώνας του Κυπριακού Ελληνισμού για την Ένωση, που κατόπιν πέρασε στη φάση του ανεξάρτητου κράτους, με το δοτό Σύνταγμα, καταλήγει να έχει αίσια λύση το μοίρασμα των μόλις 9 χιλιάδων τετραγωνικών χιλιομέτρων του νησιού, σε δύο οντότητες.

Πώς θα πεισθεί, όμως, ο πρόσφυγας ότι πρέπει να ξεχάσει τις περιουσίες του, να λησμονήσει τις ρίζες του και να γίνει το νέο θύμα της Νέας Τάξης, στα πλαίσια των «καθαρών λύσεων»; Πώς να μην προκαλούνται τα αισθήματα αυτών που αγωνιζόμενοι έχασαν ό,τι είχαν για λάθη αξιοθρήνητων, ανεύθυνων που τους κατηύθυναν «οι αργυραμοιβοί που παίζουν παιχνίδι στα υπόγεια ζάρια τους αιώνες»;

Αν ο κ. Μάνος ήταν Κύπριος και δη πρόσφυγας, πιθανόν, να μη δεχόταν, αβρόχοις ποσί, τη διχοτόμηση ως την ιδανική λύση. Επίσης, ο κάθε Κύπριος αναλογίζεται τις συνέπειες της ύπαρξης ενός ανταγωνιστικού κράτους, ως προς το «ελληνικό» που εισηγείται ο κ. Μάνος, που στην τελική, αντί της επιδιωκόμενης ασφάλειας, θα αποτελέσει την απαρχή μιας νέας, έκρυθμης κατάστασης.

Όσο για τα διαφαινόμενα κέρδη που θα αποκομίσει η Ελλάδα και οι Έλληνες από την κατανόηση της πολιτικής που ακολουθεί η Κύπρος, η ευθεία βολή προς την ακολουθητέα πολιτική, αποσκοπεί στο να χύσει νερό στο μύλο όλων όσοι είναι δύσπιστοι για τις προθέσεις της ελληνοκυπριακής πλευράς. Η ελληνική Κυβέρνηση γνωρίζει πολύ καλά τι επιδιώκει η Λευκωσία. Όσοι εθελοτυφλούν δεν εξυπηρετούν τα συμφέροντα του Ελληνισμού διότι τυχόν εφαρμογή των προτάσεων τους θα προκαλέσει απώλεια του μισού Αιγαίου και ακολούθως γκριζοποίηση της Θράκης. Αν η πολιτική της Άγκυρας στο Κυπριακό, τα τελευταιά 50 χρόνια με τη δεδηλωμένη και αμετακίνητη θέση του «taksim» (διχοτόμηση) δικαιωθεί, τι είναι αυτό που θα συγκαρατήσει τα επεκτατικά σχέδια της Τουρκίας σε Αιγαίο και Θράκη;

Κυριάκος Σ. Κολοβός

Δημοσιεύτηκε επίσης στις διευθύνσεις:
http://www.typos.com.cy/nqcontent.cfm?a_id=71743

http://www.simerini.com.cy/nqcontent.cfm?a_id=302872

http://www.antibaro.gr/national/kolobos_kupros.php